ارزیابی نقش شهرهای میانی شمال استان فارس در تعادل منطقه ای با استفاده از روش تحلیل شبکه

مقدمه و هدف پژوهش: الگوی توزیع جمعیت در کشورهای در حال توسعه، نشان از عدم تعادل در شبکه استقرار جمعیت و بهره وری از منابع و امکانات سرزمین دارد که در دهه های اخیر این عدم تعادل بیشتر به چشم می خورد و هر کشوری بنا به فراخور حال و شرایط سیاسی، اجتماعی و اقتصادی خود به نوعی سعی در برطرف نمودن این مشکل داشته است؛ اما اغلب برنامه ریزی ها در این زمینه با موفقیت همراه نبوده است و در حال حاضر شاهد توزیع ناموزون و ناهماهنگ جمعیت در مراکز سکونتگاهی هستیم. استان فارس هم از جمله استان هایی است که با مشکل نخست شهری رو به رو است، از آن جا که تمامی امکانات و سطوح عالی خدماتی، اجتماعی، اقتصادی در شهر شیراز قرار دارد بنابراین روز به روز به جمعیت این شهر اضافه شده و از جمعیت شهرهای کوچک و میانی کاسته می شود بنابراین باید با اعمال سیاست هایی و با کمک شهرهای میانی و کوچک و توجه به نقش این شهرها از پدیده نخست شهری جلوگیری کرد. لذا شهرهای میانی در این بین نقش انتقال جمعیت و تقویت توسعه را ایفا می کنند. هدف از این مقاله بررسی نقش شهر های میانی شمال استان فارس در ایجاد تعادل منطقه ای در استان می باشد و همچنین بررسی نقاط قوت و ضعف هرکدام از شهرهای میانی و چگونگی توسعه آن ها که از این طریق بتوان از پدیده نخست شهری در استان جلوگیری کرد. روش پژوهش: روش پژوهش توصیفی- تحلیلی است که به نقش شهرهای میانی شمال استان فارس در توسعه و تعادل منطقه ای با استفاده از روش تحلیل شبکه می پردازیم و نقش شهرستان های آباده، اقلید، کازرون، مرودشت، بوانات، استهبات، نی ریز، نورآباد و سپیدان (شهرهای میانی بیشتر از چهل و پنج هزار نفر) را در ایجاد این تعادل مورد بررسی قرار می دهیم. در روش تحلیل شبکه با استفاده از گراف ها، با در نظر گرفتن هر کدام شهرهای میانی به عنوان نودها، با استفاده از فلش هایی خدمات دهی یا خدمات گیری این شهرستان ها مشخص می شود و در ماتریس تحلیل شبکه با وجود با عدم وجود عدد 1 در این ماتریس سهم بهره گیری از خدمات در شهرستان مورد نظر مشخص می شود. نتیجه گیری: نتایج این پژوهش نشان می دهد که پس از مطالعه و بررسی شهرهای میانی ذکر شده با استفاده از روش تحلیل شبکه می توان دریافت که سهم بهره مندی از خدمات در هرکدام از شهرها چگونه است و در صورت کمبود خدمات با تقویت شهرستان مطالعه در بخش مورد نظر این کمبود را جبران کرد.